Zimsko prskanje voća
Zimsko ili „plavo prskanje“ zauzima veoma važno mjesto u kompleksnoj zaštiti voćaka, a izvodi se u periodu mirovanje vegetacije, odnosno od opadanja lišća pa do kretanje pupoljaka tj. do fenofaze „mišijih uši“.
Preporuka je da se „plavo prskanje“ obavi već u jesen nakon opadanja lišća ili dva puta tokom jeseni, jednom tokom zime najkasnije do početka vegetacije. Prvi tretman treba obaviti na početku opadanja lišća, kada je opalo 30-40% lišća, a drugi kada je opalo 70-80% , kako bi depozit fungicida dospio na rane koje nastaju prilikom opadanja lišća. Ovim prskanjem smanjuje se infekcioni potencijal ekonomski značajnih fitopatogenih gljiva i bakterija kao i brojnost ekonomski značajnih štetočina. Suzbija se čađava krastavost plodova jabuke i kruške (Venturia inaequalis i Venturia pyrina), bakteriozna plamenjača jabučastih voćaka (Erwinia amylovora), rogač šljive (Taphrina pruni), monilioza (Monilia laxa) koštičavih voćki (kajsije, breskve, šljive, trešnje i višnje), kovrdzavost lista breskve (Taphrina deformans), crna pjegavost vinove loze (Phomopsis viticola) i dr. Prouzrokovači navedenih bolesti prezimljavaju u krošnji voćaka, skriveni u pukotinama kore, pupoljcima, rak-ranama, trulim organima i drugim skrivenim mjestima. Da se infekcija ne bi ostvarila tokom kasne jeseni i blagih zimskih mjeseci patogeni se uništavaju na mjestu njihovog prezimljavanja. Zbog toga je neophodno „plavo prskanje“ obaviti blagovremeno kako bi se infekcioni potencijal u proljeće smanjio na najmanju mjeru.
Tretiranje treba obaviti po lijepom vremenu, bez vjetra (da ne bi doslo do zanošenja preparata), kada je temparatura iznad 10ºC. Stabla treba dobro nakvasiti, dok sa njih ne počne da kapa, zbog čega se često kaže „voćke je potrebno okupati“. S obzirom da sredstva koja se koriste za prskanje imaju plavičastu boju, kada se voćnjak njima isprska dobija plavičastu nijansu po kojoj je ovaj tretman dobio ime „plavo prskanje“. Sva sredstva za zimsko prskanje pripadaju tzv. grupi bakarnih jedinjenja. To su: Bordovska čorba (bilo industrijska ili sopstvena priprema) koja se koristi u koncentraciji 1,5-2%, Blauvit u koncentraciji 1%, Bakarni oksihlorid 50 u koncentraciji 0,75% itd. Ukoliko se voćari odluče za sopstvenu pripremu Bordovske čorbe, ona se priprema na sljedeći način. Za pripremu 100 l 2% Bordovske čorbe potrebno je 100 l vode, 2 kg Plavog kamena, 0,8 kg negašenog ili 2,4 gašenog kreča. Negašeni kreč se gasi u trostruko većoj količini vode. Od 100l vode iz bureta se uzme 10 l da se razmuti kreč i 10 l da se rastopi Plavi kamen. Kada se kreč razmuti, procijedi se kroz gazu i vrati u bure da se napravi krečno mlijeko. Kada se Plavi kamen rastopi, sipa se u bure sa krečnim mlijekom. Uvijek se sipa rastopljen Plavi kamen u krečno mlijeko. Ne preporučuje se miješanje obrnutim redosledom, jer se tada čorba brže taloži i slabijeg je kvaliteta. Ovako pripremljenu Bordovsku čorbu treba potrošiti istog dana, jer stajanjem gubi fungicidno dejstvo. Fenofaza „misije uši“ je poslednji rok kada treba obaviti „plavo prskanje“. Tada se preporučuje upotreba mineralnih ulja koja su insekticidnog i akaricidnog dejstva, u kombinaciji sa fungicidima na bazi bakra, što je od posebne važnosti za voćnjake u kojima u jesen nije obavljeno prskanje.
Sve potrbne informacije i savjete možete potražiti na 8 lokacija u 11 maloprodajnih objekata Vrtnih Centara Kalia.
Magistar zaštite bilja Dragana Pavlović